Piękna kołysanka dla dzieci zaśpiewana przez ukochaną osobę to idealny sposób na wyciszenie i zaśnięcie. Jakie ma inne zalety?
A artykułu dowiesz się:
- co to jest kołysanka,
- jak powstały kołysanki,
- dlaczego warto śpiewać dzieciom kołysanki,
- czy kołysanki mogą być pomocne w uspokojeniu dziecka,
- jakie są najpopularniejsze kołysanki.
Dowiedz się więcej o zdrowym śnie dziecka, czytając artykuł: Jak długo powinno spać dziecko? Zalecana ilość snu.
Kołysanka jest utworem, który zna niemal każde dziecko. Eksperci uważają, że codzienne śpiewanie ich dziecku pozwala nie tylko na łatwiejsze zasypianie, ale także na wytworzenie silnej więzi z rodzicem. Fakt ten nie musiał być jednak potwierdzany naukowo, ponieważ zbawienną moc nucenia na dobranoc znali już ludzie żyjący w starożytności. Czym właściwie jest kołysanka i co warto o niej wiedzieć?
Czym jest kołysanka i jaka jest geneza tego gatunku?
Kołysanka dla dzieci to piosenka o krótkiej formie i powtarzalnym tekście oraz melodii. Ten typ utworu muzycznego posiada zwykle metrum 3/4, bądź 6/8, co sprawia że jest on rytmiczny i spokojny. Podstawową cechą tej formy muzycznej jest jej niewielka długość, pozwalająca w krótkim czasie nauczyć się jej w całości. Tekst kołysanki dla dzieci nie jest jednak zbyt ważny w przypadku utworów, które skupiają się na zachowaniu odpowiedniego rytmu. W kompozycjach pojawiają się najczęściej monotonne i często powtarzane dźwięki lub ich zbitki, których interwał jest jednostajny i nie ulega skokowym zmianom.
Nieznany jest dokładny czas powstania najstarszych kołysanek. Śpiewanie do snu dzieciom było znane już od początku ludzkości. Dowodzi temu pierwsza spisana tego typu piosenka, która pochodzi z Babilonu i została utrwalona około 2000 r. p.n.e. Tekst został spisany na tabliczce glinianej za pomocą pisma klinowego. Treść utworu nie zostałaby raczej uznana dzisiaj za odpowiednią do umieszczenia w kołysance dla małych dzieci. Mowa w nim o zakłóceniu spokoju Boga przez dziecięcy płacz. Słowa zawarte w utworze są więc jednocześnie swoistym ostrzeżeniem przed konsekwencjami uciążliwego krzyku.
Taki wydźwięk przekazywany przez kołysanki dla dzieci do snu zauważalny jest zresztą w wielu starszych utworach z różnych stron świata. Dawna rymowanka z Kenii ostrzega płaczące dzieci przed niebezpieczeństwem zjedzenia przez hienę, a inna pochodząca z Polski jest wyrazem frustracji matki, która poświęca życie na opiekę nad dzieckiem.
Dlaczego warto śpiewać dzieciom kołysanki?
Każda kołysanka na dobranoc dla dzieci pełni przede wszystkim funkcję wyciszającą, mającą uławiać zasypianie. To nie jedyna funkcja tych utworów. Chociaż niektóre korzyści płynące ze śpiewania dziecku są nieoczywiste, to jednak rodzice podświadomie widzą ich pozytywny wpływ na dziecko. W czym mogą pomóc kołysanki?
Po pierwsze każda tego typu piosenka dla dzieci pozwala na zbudowanie unikalnej więzi z rodzicem. Już samo spędzanie czasu z dzieckiem jest wartościowe, a dodatkowe wzbogacanie wieczornych chwil śpiewem i tuleniem, czy kołysaniem dodatkowo wzmacnia pozytywne uczucia. Taka forma spędzania czasu pozwala więc na pogłębienie relacji i potęguje poczucie bezpieczeństwa u dziecka.
Wyniki badań wskazują również, że kołysanki pozwalają na szybsze opanowanie słownictwa i rozwój umiejętności lingwistycznych. Dzieje się tak prawdopodobnie przez wzgląd na możliwość naśladowania przez dzieci języka, który w tekstach kołysanek jest zwykle dostosowany do możliwości pociechy, a przez co łatwiejszy do powtarzania. Istnieją również dowody, że regularne śpiewanie może mieć zbawienny wpływ na dzieci cierpiące na deficyty w zakresie językowym.
Kołysanki dla dzieci to często również rodzaj lekcji. Teksty tych utworów niejednokrotnie zawierają w sobie przestrogę, która dotyczy dnia codziennego i wiążącymi się z nim niebezpieczeństwami. Dzięki prostym, rymowanym przekazom, matki mogą w bezpośredni i przyjemny sposób nauczyć dziecko prawidłowych zachowań i wyczulić na czyhające zagrożenia.
Najpopularniejsze kołysanki dla dzieci
Chyba każdy zna chociaż jedną kołysankę dla dzieci. Wiele osób nuci je w codziennych sytuacjach, nawet jeżeli nie mają jeszcze dzieci. Sprzyja temu prosty tekst oraz wpadająca w ucho, spokojna melodia. Najpopularniejsze tego typu utwory kojarzą się również z miłymi chwilami dzieciństwa, kiedy leży się w łóżku na wygodnej poduszce, a mama lub tata tulą do snu.
Nietrudno jest przypomnieć sobie piękne kołysanki dla dzieci po polsku, ponieważ w naszym kraju powstało ich naprawdę wiele. Niektóre z nich znane są w całej Polsce, a niektóre są śpiewane tylko regionalnie. Na świecie utwory te zwykle nie są jednak znane. Najsłynniejszą, która wyryła się w globalnej świadomości, jest „Kołysanka” Johannesa Brahmsa. Utwór ten znany jest nie tylko z licznych produkcji teatralnych i filmowych, ale doczekał się również wielu wersji tesktu w językach z całego świata.
| Tytuł kołysanki | Kraj pochodzenia | Rok powstania i kompozytorzy |
| „Uśnijże mi, uśnij” | Polska | Kołysanka ludowa, nieznany jest kompozytor, ani dokładny rok powstania. |
| „Z popielnika na Wojtusia” | Polska | Kołysanka powstała na podstawie wiersza Janiny Porazińskiej z 1925 r. |
| „Rock-a-bye Baby” | USA | Opublikowany w 1785 r. przez Johna Newbery`ego. |
| „Był sobie król” | Polska | Kołysanka powstała na podstawie wiersza Janiny Porazińskiej. |
| „Ach, śpij kochanie” | Polska | Napisana w 1936 r. przez Henryka Warsa i Ludwika Starskiego. |
| „Kołysanka” | Niemcy | Napisana przez J. Brahmsa w 1868 r. |
Czy kołysanki są skuteczne w uspokajaniu dzieci?
Wyciszenie i zrelaksowanie dziecka przed snem to klucz to spokojnego przespania nocy. Stan ten można osiągnąć na wiele sposobów, łącząc ze sobą poszczególne techniki. Istnieje jednak kilka sprawdzonych patentów na ukojenie pociechy przed snem, które działają w zdecydowanej większości przypadków.
Metody na uspokojenie maluszka:
- śpiewanie kołysanek,
- kupienie kołysanki dla dzieci w formie pozytywki,
- wykonanie masażu shantala,
- zakup eterycznych olejków uspokajających,
- wprowadzenie stałego rytmu dnia.
Powyższe metody zostały przebadane i sprawdzone przez tysiące rodziców. Dzisiaj omówimy jednak tylko uspokajający efekt kołysanek. Jak badano maluchy? Stopnień wyciszenia u tak małych dzieci stwierdza się przede wszystkim na podstawie tętna. Jego obniżenie po wysłuchaniu kołysanki stwierdzono zarówno u zdrowych, jak i chorych dzieci. Testy przeprowadzano między innymi na oddziałach intensywnej terapii neonatologicznej. W czasie obserwacji empirycznie dowiedziono, że dzieci nie tylko wolą słuchać kołysanek, niż innej muzyki. Zauważono też, że najlepiej działa na nie głos mamy. Dzieci, którym matki śpiewały w czasie zabiegów, nie tylko mniej płakały, ale zanotowano u nich również niższy poziom bólu podczas nakłucia igłą. Ponadto wcześniaki, którym regularnie śpiewano, miały niższe i bardziej regularne tętno oraz dużo szybciej przybierały na wadze.
Jak łatwo zauważyć, śpiewanie kołysanek przez ukochaną mamę ma zbawienny wpływ na każde dziecko. W przypadkach kiedy rodzicielka jest niedostępna, warto również puszczać dzieciom kołysanki dla dzieci bez reklam, zapewniając im możliwość spokojnego wsłuchania się w utwór. Spokojna melodia tych dzieł muzycznych z pewnością pozwoli na wyciszenie malucha i sprawi, że będzie miało kolorowe i piękne sny.
FAQ
Jak powstała kołysanka?
Kołysanki były śpiewane dzieciom już od początków ludzkości, a pierwsza z nich została spisana około 2000 r. p.n.e. Utwory te pełniły dokładnie takie same funkcje, jak obecnie, to znaczy pomagały uspokoić i utulić do snu małe dzieci.
Czy kołysanki mogą być pomocne w uspokajaniu dziecka?
Spokojny rytm i brak gwałtownych skoków dźwięków sprawiają, że kołysanki doskonale wyciszają i relaksują dzieci. Moc tych piosenek tkwi również w prostym tekście, który może być łatwiej zapamiętany, przez co wydaje się być bliższy dziecku.
Jakie są najpopularniejsze polskie kołysanki?
Polska może pochwalić się wieloma znanymi i lubianymi kołysankami, które w wielu przypadkach oparte są na wierszach znanych poetów, na przykład Janiny Porazińskiej. Najpopularniejsze kołysanki w kraju to między innymi „Ach, śpij kochanie”, „Z popielnika na Wojtusia” oraz „Był sobie król”.
