Objawy owsicy u dzieci – co powinno Cię zaalarmować

Owsica to choroba typowa dla wieku przedszkolnego. Sprawdź, jaki są pierwsze objawy owsicy u dzieci. 

Czytając artykuł, dowiesz się:

• Czym jest owsica,
• Jak wyglądają owsiki,
• Jakie są objawy owsicy u dzieci,
• W jaki sposób leczy się owsicę,
• Czy dziecko z owsicą może chodzić do przedszkola,
• Jakie są metody zapobiegania owsicy?

Owsicę wywołują pasożyty, bytujące wyłącznie u ludzi, a zwłaszcza u dzieci. Jest to choroba typowa dla dzieci w wieku przedszkolnym, choć mogą się nią zarazić również maluchy uczęszczające do żłobka oraz do szkoły. Pierwsze objawy zakażenia nie są jednoznaczne, dlatego łatwo pomylić je z innymi chorobami układu pokarmowego.

Czytaj także artykuł: Gorączka u dziecka – jak z nią postępować?

Czym jest owsica?

Owsiki to pasożyty należące do grupy nicieni, które rozwijają się jedynie w organizmie ludzkim, a zwłaszcza u dzieci. Robaki te mają kilka milimetrów długości i przysysają się do ścian jelita. Następnie wydostają się z odbytu, co ma miejsce głównie w porze nocnej. Owsica u dzieci rozwija się głównie ze względu na nieprzestrzeganie podstawowych zasad higieny, które przez maluchy często są lekceważone. Mowa tutaj przede wszystkim o myciu rączek oraz o niewkładaniu paluszków do buzi. Tyle bowiem wystarczy, aby przenieść jaja w okolice jamy ustnej, skąd mogą swobodnie dostać się aż do jelita grubego, bytując w nim. Owsica to choroba, która wymaga specjalistycznego leczenia. Choć nie jest ono skomplikowane, to rodzice muszą dołożyć wszelkich starań, aby nie doszło do zakażenia wtórnego. Najczęściej lekarze zalecają profilaktyczną kurację dla wszystkich domowników, głównie ze względu na to, że owsica rozprzestrzenia się w bardzo prosty sposób. Dziecko, drapiąc okolice krocza czy odbytu, a następnie dotykając pościeli, pidżamki czy zabawek, przenosi jaja na ich powierzchnię.

Jak wyglądają owsiki?

Owsiki swoim wyglądem przypominają niewielkich rozmiarów białe nitki, które dostrzec można gołym okiem. Widoczne są w kale zarażonego dziecka, gdyż to właśnie przez odbyt wydostają się na zewnątrz. Owsicę u dzieci diagnozuje się poprzez pobranie wymazu z odbytu, a następnie przeprowadzając badanie laboratoryjne. Należy jednak pamiętać, że uzyskanie negatywnego wyniku nie oznacza, że nie mamy do czynienia z owsicą. W pobranej próbce mogą nie znajdować się pasożyty, dlatego dla uzyskania prawidłowego wyniku zaleca się przeprowadzenie wymazu aż trzykrotnie. Pobiera się go na przykład za pomocą patyczka do uszu, najlepiej w porze nocnej lub wcześnie rano, głównie ze względu na cykl aktywności pasożytów. Choroba w zaawansowanym stadium staje się widoczna gołym okiem, gdy w kale dziecka znajdują się spore ilości białych nitek. Niemniej jednak, w przypadku zauważenia niepokojących objawów owsicy u dzieci, nie należy zwlekać z wizytą u pediatry.

Objawy owsicy u dzieci

Objawy owsicy u dzieci nie są charakterystyczne, zwłaszcza w początkowym etapie rozwoju choroby. Najczęściej mówi się o swędzeniu okolic odbytu i krocza, które pojawia się w porze nocnej. Samice aktywizują się wtedy, aby złożyć jaja w okolicach krocza. Dziecko zaczyna intensywnie się drapać, wybudzając jednocześnie ze snu. Inne objawy współtowarzyszące to:

• problemy z koncentracją,
• podkrążone oczy,
• osłabienie,
• problemy ze snem,
• nudności,
• wysypka skórna,
• bóle brzucha,
• bóle głowy,
• problemy z wypróżnianiem.

Objawy owsików to również nocne moczenie się (występuje u dzieci, którym nie zakłada się już na noc pieluszki), a w skrajnych przypadkach zapalenie wyrostka robaczkowego. Duże nasilenie owsików i niepodjęcie odpowiedniego leczenia może prowadzić do zahamowania rozwoju fizycznego oraz psychicznego dziecka.

Jak leczy się owsicę?

Leczenie owsicy nie jest skomplikowane – najczęściej pediatra decyduje o przepisaniu dziecku leków doustnych, które działają bezpośrednio w układzie pokarmowym malucha. W przypadku znaczących podrażnień krocza bądź odbytu można dodatkowo stosować maści, przyspieszające gojenie ran. Ważne, aby przeznaczone były one właśnie dla wrażliwych okolic intymnych oraz odbytu. Lekarze w większości przypadków decydują, aby terapii poddała się cała rodzina – mama, tata, rodzeństwo czy pozostali domownicy, głównie ze względu na łatwość rozprzestrzeniania się pasożytów. Preparat zażywa się jednorazowo, po czym po dwóch tygodniach należy przyjąć go ponownie, aby pozbyć się problemu. Leczenie owsików powinno także polegać na zapobieganiu zakażeniom wtórnym. Zasady, jakich należy przestrzegać, wymienione zostały w tabeli.

Czy dziecko z owsikami może chodzić do przedszkola?

Owsiki u dzieci to powszechny problem, którego leczenie wymaga odpowiedniego podejścia. Czy w czasie jego trwania dziecko może uczęszczać do żłobka, przedszkola bądź szkoły? Zdania na ten temat są podzielone – wiele placówek wymaga, aby przez cały okres leczenia dziecko pozostawało w domu, ze względu na to, że owsiki bardzo łatwo się rozprzestrzeniają. Niemniej jednak warto zapytać lekarza pediatrę, kiedy dziecko już nie zaraża, a więc może zacząć z powrotem uczęszczać do przedszkola czy szkoły. Większość lekarzy wystawia stosowne zaświadczenie, w którym stwierdza brak przeciwwskazań do uczestnictwa w zajęciach. Tymczasem rodzice mają obowiązek poinformować przedszkole, żłobek czy szkołę o tym, że u dziecka stwierdzono owsiki. Jest to wartościowa informacja dla innych rodziców, którzy zauważą u swoich dzieci niepokojące objawy. Ponadto, personel zobowiązany jest wdrożyć procedury, które mają na celu dokładnie zdezynfekowanie powierzchni i zabawek, z którymi chore dziecko miało kontakt. Wielu rodziców nie zgłasza choroby dziecka, jednak przez wzgląd na innych, powinni to zrobić.

Jak zapobiegać owsicy?

Owsica u dzieci to choroba, której można zapobiegać, wprowadzając w życie kilka prostych zasad. Niestety, to właśnie przez ich lekceważenie najczęściej dochodzi do zakażenia. Przede wszystkim należy zadbać o:

• regularne mycie rąk przed każdym posiłkiem, a także po powrocie do domu,
• krótko obcięte paznokcie – to właśnie pod paznokciami znajdować się może najwięcej jaj,
• pranie pościeli i bielizny w wysokich temperaturach – dopuszczalne są również normalne temperatury, jednak ważne, aby tekstylia dobrze wypłukać,
• dokładne mycie owoców i warzyw przed ich spożyciem,
• dietę ubogą w węglowodany – przede wszystkim należy ograniczyć ilość słodyczy w jadłospisie dziecka,
• zwiększenie ilości błonnika pokarmowego w diecie.

Zapobieganie owsicy u dzieci, lecz również u dorosłych, polega głównie na wdrożeniu zasad, dzięki którym dodatkowo możemy uchronić się przed innego typu schorzeniami zakaźnymi. Ważne, aby wyrabiać u dziecka dobre nawyki już od najmłodszych lat, na przykład przypominać mu o regularnym myciu rąk bądź wprowadzać do diety jedynie wartościowe produkty. Dziecko powinno przestrzegać zasad higieny nie tylko w domu, ale również w przedszkolu czy w szkole. W kontekście owsicy najważniejsza jest bowiem profilaktyka, zwłaszcza jeśli próbujemy zredukować ryzyko zakażenia wtórnego.

Najczęściej zadawane pytania:

Jakie są pierwsze objawy owsicy?

Owsica objawia się przede wszystkim swędzeniem okolic krocza i odbytu, zwłaszcza w porze nocnej. Dodatkowo dziecko może skarżyć się na problemy z wypróżnianiem, bóle brzucha czy bezsenność.

Na czym polega leczenie owsicy?

Leczenie owsicy polega na przyjęciu odpowiedniego leku jednorazowo, po czym po dwóch tygodniach należy zażyć go ponownie. Bardzo ważne jest utrzymywanie prawidłowej higieny, tak aby nie doszło do zakażenia wtórnego. Leczenie powinno objąć wszystkich domowników.

Jak zapobiegać owsicy?

Profilaktyka owsicy skupia się przede wszystkim na przestrzeganiu zasad higieny, a więc regularnym myciu rąk oraz warzyw i owoców przed spożyciem. Dziecko nie powinno jeść zbyt dużych ilości słodyczy, natomiast warto wprowadzić do diety spore ilości błonnika pokarmowego.